สร้างเป็นภาพยนตร์โดยวอลท์ ดิสนีย์

หมากับแมว หรือ The Incredible Journey เป็นวรรณกรรมเยาวชนที่มีสัตว์เป็นตัวเอก แสดงออกถึงพฤติกรรมต่างๆ อย่างสมจริงที่สุดเรื่องหนึ่ง เท่าที่มีผู้เขียนเรื่องเกี่ยวกับสัตว์

นอกจากความสนุกสนานเพลิดเพลินและตื่นเต้นแล้ว ผู้อ่านจะได้รู้ซึ้งถึงความหมาย 'มิตรภาพ' ซึ่งมิได้เกิดขึ้นเฉพาะระหว่างฅนกับฅน หรือฅนกับสัตว์เท่านั้น แต่ยังเกิดขึ้นระหว่างสัตว์กับสัตว์ด้วย โดยเฉพาะที่ผู้เขียนแสดงให้เห็นถึงมิตรภาพระหว่างหมากับแมว อาจชวนให้คิดได้มากกว่าการแสดงพฤติกรรมความเป็นเพื่อนของสัตว์สองพันธุ์ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นศัตรูกันมาแต่ไหนแต่ไร

สิ่งหนึ่งที่เด่นชัดในเรื่องนี้ก็คือ ผู้เขียนเจตนาจะบอกผู้อ่านว่าสัตว์ก็มีจิตใจ วิญญาณ และความคิดเช่นเดียวกับมนุษย์ พฤติกรรมของสัตว์สะท้อนให้เห็นความต้องการ 'มีเจ้าของ' ความรัก ความใส่ใจ ซึ่งหากมนุษย์ได้เรียนรู้และเข้าใจความรู้สึกต่างๆ ของสัตว์อย่างถ่องแท้ และปฏิบัติต่อสัตว์เลี้ยงแต่ละตัวด้วยความเข้าใจและจริงใจ สิ่งที่มนุษย์จะได้รับตอบแทนนั้นล้ำค่ายิ่งนัก

'หมากับแมว' เป็นหนังสือที่อยู่ในหัวใจของนักอ่านอย่างไม่เสื่อมคลาย แม้กาลเวลาได้ผ่านพ้นไปเนิ่นนานถึงเกือบ ๔๐ ปีแล้ว คือตั้งแต่พิมพ์ครั้งแรก ใน ค.ศ. ๑๙๖๑ ฉบับภาษาอังกฤษได้พิมพ์ไปแล้วมากกว่า ๕๐ ครั้ง

แฟรน แอ๊ซดาวน์ นักวิจารณ์วรรณกรรมเยาวชนชื่อดัง เขียนถึงหนังสือเรื่องนี้ไว้ว่า

'เรื่องนี้อยู่ในระดับเดียวกันกับ แบล๊ค บิวตี้ ที่เขียนโดย แอนนา ซีเวลล์ นิยายเรื่องนี้เกี่ยวกับการเดินทางระหกระเหินของสัตว์เลี้ยง ๓ ตัว ซึ่งรอดพ้นจากความลำบากยากเข็ญอย่างน่าพิศวง เพราะพยายามกลับไปหาเจ้าของเดิม ผู้เขียนบรรยายถึงอุปนิสัยที่ราวกับมนุษย์ทุกอย่าง เว้นแต่สัตว์พูดไม่ได้เท่านั้น ความจริงแล้ว สัตว์ทั้งสามของเธออาจเป็นเด็กๆ ก็ได้ เพราะการคิดและการแสดงออกนั้นเหมือนฅนมากกว่าสัตว์ ผู้อ่านอาจจะเห็นภาพจากการบรรยาย

ชีลา เบิรน์ฟอร์ด ได้รังสรรค์นิยายที่ลืมไม่ลง

จาก ความนำสำนักพิมพ์
สำนักพิมพ์ผีเสื้อ (ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๐)

สำนักพิมพ์ผีเสื้อ อภินันทนาการ LI5900327

รางวัลหนังสือแห่งปีจากสมาพันธ์ห้องสมุดแคนาดา